Hoe kan je als budgetanalist meehelpen om de gezondheidszorg te verbeteren?

Dit is het verhaal van Jesse in Maputo als Junior Expert in Budgetanalyse voor Public Financial Management als onderdeel van Enabel’s bijdrage aan de versterking van het gezondheidszorgsysteem in Mozambique.

Hoewel financieel analysten gegeerd zijn in internationale ontwikkelingssamenwerking, is het vinden van geschikte kandidaten zeer moeilijk. Toch slaagde het Juniorprogramma erin om Jesse Waterschoot aan te werven, een 26-jarige budgetanalyst. Jesse was de allereerste Junior Expert met het profiel van budgetanalist. Zijn rol in Maputo? Financiële analyses uitvoeren en medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid wegwijs maken in het gebruik van financiële gegevens, zodat ze zelf analyses kunnen uitvoeren.

In februari 2020 kwam Jesse aan in Maputo en ging hij aan de slag bij het projectteam ‘Beheer van Overheids-financiën’ binnen het ministerie van Volksgezondheid. Enabel voerde er het project Public Finance Management for Service Delivery (PFM4SD) uit om de toegang tot gezondheidszorg te verbeteren. Hiertoe deed het project begrotings-analyses om het ministerie van Volksgezondheid en zijn partners te informeren over het goede beheer van de overheidsfinanciën. Het doel van het project was om het gebruik van deze gegevens in het besluitvormingsproces te bevorderen.

“Ik ben enorm blij dat ik deze uitdaging ben aangegaan. Het duurde even voordat ik mijn draai gevonden had: eerst moest ik de context, de taal én het project leren kennen. Maand na maand,
met de steun van het projectteam, kon ik snel de impact meten van mijn werk en de opleidingen die
ik gaf. Nu hebben de medewerkers van het ministerie toegang tot eenvoudige en effectieve analyse-instrumenten en zijn ze ermee vertrouwd“

Welke academische opleiding heeft hij gevolgd?

Jesse studeerde politieke wetenschappen en internationale politiek. Na een stage in het buitenland tijdens zijn studie stond zijn besluit vast: hij wou beroepservaring opdoen in het buitenland. Toch nam hij een eerste job aan in Brussel bij het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering.

Al snel maakte hij kennis met het Juniorprogramma tijdens een JobDay-event bij de UGent. Hij zag het als een boeiende professionele kans: kunnen bijdragen aan een ontwikkelingsproject in een partnerland met de nodige begeleiding en supervisie. Hij solliciteerde voor de job, werd aangenomen en zo kon hij aan een nieuw avontuur beginnen.

Wat hield zijn job als Junior Expert in Financiële Analyse in?

Tijdens zijn tweejarige contract voerde Jesse financiële analyses uit en hielp hij tools creëren om de taken van de medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid op het gebied van gegevensanalyse te vergemakkelijken. Jesse was verantwoordelijk voor het beheer en de analyse van de begroting voor de gezondheidssector. Hij stelde samen de financiële gegevens in een dashboard dat hij vervolgens gebruikte om duidelijke en nauwkeurige analyses te presenteren aan het personeel van het ministerie. Hij heeft ook een tool ontwikkeld waarmee auditverslagen gemakkelijk geanalyseerd kunnen worden. Met die nieuwe tools kon het ministerie zelf aan de slag.

Vervolgens heeft Jesse opleidingen gegeven over het gebruik van de tools en heeft hij het belang aangetoond van het gebruik van betrouwbare financiële gegevens. Met de hulp van zijn collega’s en om de capaciteit te versterken van het personeel van het ministerie om de tools te gebruiken, heeft Jesse een specifiek opleidingsprogramma voor gegevensanalyse ontwikkeld. Hij gaf de opleidingen zelf.

Naast de opleiding zijn er vervolgsessies en specifieke workshops gepland om ervoor te zorgen dat de nieuw verworven vaardigheden goed worden gebruikt in het dagelijkse werk van het personeel.

Jesses laatste wapenfeit: hij heeft de digitalisering van financiële en auditverslagen geïntroduceerd en er tools voor risicometing van gemaakt.

“Wat mij de meeste voldoening gaf in mijn werk? Dat was opleiding geven aan het personeel van het ministerie. Met het projectteam wilden we twee dingen aantonen: het nut van goed opgeleid te zijn en het belang van goed gegevensbeheer en van gegevensanalyse.“

Hoe is zijn avontuur in Maputo begonnen?

Toen hij zijn nieuwe functie opnam, had Jesse tijd nodig om zich in te werken: hij kende noch de context van de gezondheidszorgsector, noch het project. Gelukkig kon hij rekenen op de bereidwilligheid, het advies en de steun van zijn collega’s.

De werktaal in Mozambique is het Portugees en Jesse heeft deze taal moeten leren en dag na dag verbeteren. 

Werken voor het ministerie van Volksgezondheid was op geen enkele manier te vergelijken met de organisaties waar Jesse al mee had gewerkt in België. Hij moest de tijd nemen om de context te begrijpen en te weten hoe hij het ministerie het beste kon ondersteunen. Zodra hij zijn draai had gevonden, werd het contact met de medewerkers van het ministerie geleidelijk aan gemakkelijker en ontstond er een vertrouwensrelatie.

“Om de tools te ontwikkelen, had ik absoluut hun hulp nodig: ik had de technische knowhow, maar hun bijdrage was nodig om de inhoud van de tools en het soort analyses te definiëren die nuttig voor hen zouden zijn.“

Bij het voorbereiden van de opleidingen werd te weinig rekening gehouden met de niveauverschillen in technische vaardigheden en de tools waarover het personeel beschikte. We waren deze opleidingen al een hele tijd aan het voorbereiden. We wilden ervoor zorgen dat ze werden gebruikt en wilden het nut van gegevensanalyse aantonen. De opleidingen legden een link tussen technische vaardigheden en het dagelijkse werk van de deelnemers. Zo konden we de medewerkers van het ministerie laten zien hoe ze eenvoudige technieken konden gebruiken om hun werk gemakkelijker en efficiënter te maken.

Wat Jesse onthoudt over het voorbereiden van de opleidingsmodules en tools is dat het essentieel is om te weten wat de behoeften zijn en wie de doelgroep is. Dat geldt voor ontwikkelingssamenwerking, maar ook voor andere contexten.
Juist omdat hij en het projectteam deze opleidingen specifiek voor het ministerie van Volksgezondheid hebben ontwikkeld, zijn ze zo positief ontvangen. De tools werden ook samen ontwikkeld, daardoor werden ze gemakkelijker opgepikt.

“Persoonlijk vond ik het erg leuk om dit te doen, omdat je de context al goed kent en je een grote hulp bent. Ik zag de impact van de opleidingen die ik gaf op korte termijn. Voor mij betekende dit dat ze duidelijk en noodzakelijk waren.“

Hoe blikt Jesse terug op zijn ervaring als Junior Expert in Maputo?

Zijn twee jaar als Junior Expert zitten er nu op. Jesse kijkt er heel positief op terug en is enorm tevreden dat hij de uitdaging is aangegaan.

“Ik ben er vooral trots op dat ik erin geslaagd ben om de audit-tool te ontwikkelen, die nu door het ministerie wordt gebruikt, en dat ik het personeel heb opgeleid. Naast deze opleiding werd ik vaak door het ministerie gevraagd om specifieke cursussen te geven.”  

Jesse stelde de capaciteitsversterking binnen het ministerie zeer op prijs, omdat de impact onmiddellijk is en het een duidelijke meerwaarde heeft voor het werk van mensen. Daarom is hij op zoek naar een job in capaciteitsversterking en digitalisering. Op technisch vlak heeft hij nu zeer sterke vaardigheden op het gebied van gegevensanalyse.

Wat is de volgende stap in zijn carrière na het Juniorprogramma?

Jesse heeft enorm genoten van zijn tijd in Mozambique en wou graag nog een avontuur in het buitenland beleven. Maar een interessante job hier in België kon hem ook aanspreken.

Na zijn terugkeer naar België heeft Jesse 9 maanden voor Trias gewerkt als verantwoordelijke voor Monitoring & Evaluatie en Gegevensbeheer.

Vervolgens werd hij begin 2023 aangeworven door GIZ (Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit, het Duitse agentschap voor internationale ontwikkelingssamenwerking, om in Dakar te gaan werken. Hij werkt als technisch assistent bij het Senegalese ministerie van Arbeid en helpt de afdeling sociale bescherming om de dekking uit te breiden naar de informele sector. Hij reikt ziekenfondsen zijn expertise op het gebied van monitoring en evaluatie aan.

Om zijn carrière op LinkedIn te volgen, klik hier.

¹ Een dashboard is de Engelse vertaling van het Franse woord “tableau de bord”. Het is een visuele weergave van belangrijke informatie op één scherm. Het wordt gebruikt om de prestaties van een bedrijf of een ontwikkelingsproject te meten met het oog op het bereiken van een of meer doelstellingen. Het dashboard is een tabel die verschillende gegevens samenbrengt voor een diepgaande analyse. Het dashboard wordt veel gebruikt in digitale marketing, bijvoorbeeld om websiteverkeer te analyseren.

.