Nieuws
10 januari 2022
Gezondheidszorg komt naar je toe
Mobiele zorgteams in Niger
In Niger wonen veel mensen in afgelegen en soms ook onveilige gebieden. De weg naar het dichtstbijzijnde gezondheidscentrum is lang, waardoor mensen er niet snel heengaan.
Enabel werkte met haar Nigerese partners aan een oplossing. Benieuwd hoe? Treed in de voetsporen van het mobiele zorgteam en lees het verhaal.
Stel je voor: je woont in een zeer afgelegen regio in je land. De asfalt laag op de weg is al lang verdwenen, tijdens het regenseizoen verandert de aangestampte aarde in een grote modderige troep. Je bewerkt je land, je stuurt je kinderen te voet naar de dichtstbijzijnde school, je hebt geen auto om je te verplaatsen.
Elke week ga je te voet naar het dichtstbijzijnde dorpje om boodschappen te doen en de eigen teelt te verkopen, maar dat neemt veel tijd in beslag. Voor medische basishulp kan je er terecht bij een gezondheidspost, maar je stond al vaak genoeg voor een gesloten deur omdat het medisch materiaal uitgeput was. Bij een groter medisch probleem moet je naar de stad. Die is onbereikbaar te voet, en op uren rijden van het dorp vandaan.
Niger wordt geconfronteerd met deze uitdaging: het Sub-Saharaanse land is 40 keer groter dan België en is één van de armste landen ter wereld. Ondanks de inspanningen van de regering blijft de toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg een groot probleem.
Lange afstand en onveiligheid
“De weg tussen het gezondheidscentrum van Bengou en het dorp Koukoki is gevaarlijk en de reis is te duur voor de mensen. Onderweg kan je aangevallen worden door dieven, je geld kan gestolen worden, ze kunnen je je motorfiets afnemen en je verwonden.” vertelt Dan Joumeye Moutari, projectmedewerker van Enabel.
Om dat probleem aan te pakken werkt Enabel samen met het ministerie van Volksgezondheid in 2 regio’s van het land. Sinds 2019 gaan mobiele zorgteams rechtstreeks naar de mensen toe om hen ter plaatse te helpen.
In Niger wil de overheid dat alle inwoners binnen een straal van 5 kilometer in het plaatselijke gezondheidscentrum terecht kunnen waar het minimale zorgpakket wordt aangeboden. Dat bestaat uit medische consultaties voor zieke personen, prenatale consultaties, vaccinatie van kinderen en de begeleiding van bevallingen.
Mobiele zorgteams
De mobiele teams die sinds 2019 actief zijn in de regio, lossen dit probleem op: ze komen op regelmatige basis langs in de gezondheidsposten mét materiaal, medicijnen en medisch personeel.
Hierdoor kunnen mensen uit de omliggende dorpen wél rekenen op de dienstverlening in de gezondheidspost. Bovendien worden er maandelijks bijkomende diensten aangeboden, zodat mensen ook in de gezondheidspost terechtkunnen voor andere medische hulp, wat dan weer de grotere medische structuren ontlast.
“Elke maand trekken we erop uit”, legt Dokter Issaka Salifou uit. “Ik verplaats me samen met twee verpleegkundigen naar verschillende dorpen in een specifieke regio. Daar bieden we medische consultaties aan: zwangere vrouwen komen langs, kinderen die moeten ingeënt worden, maar ook voor andere gezondheidsproblemen kunnen de inwoners bij ons terecht.”
“Dankzij de mobiele zorgteams hoeven wij ons geen 10 km meer te verplaatsen” getuigt Adama Mounkaila, een patiënte die gebruik maakt van de dienstverlening. “Dat is een hele opluchting, zeker voor zwangere vrouwen die er vaak niet in slaagden om naar hun prenatale consultaties te gaan in het gezondheidscentrum door een gebrek aan geld voor het transport.”
Een mobiel team bestaat uit dokters of verpleegkundigen en vroedvrouwen die de consultaties doen met de patiënten. Er is ook steeds iemand die ervoor zorgt dat de inwoners van de regio waar ze heengaan worden verwittigd van de komst van het medische team.
Preventie en sensibilisering
Tijdens de bezoeken wordt ook aandacht besteed aan sensibilisering over voeding voor kinderen, het belang van inentingen, gezinsplanning en bevallingen met medische ondersteuning. Het is dus belangrijk dat niet alleen mensen met medische noden op de afspraak verschijnen, maar dat zoveel mogelijk mensen aanwezig zijn om hierover informatie te krijgen.
“Elke maand belt het hoofd van het gezondheidscentrum mij op om me op de hoogte te brengen van de komst van het medische team. Op mijn beurt geef ik de boodschap door aan de betrokken dorpshoofden. Om de bevolking op te roepen, gebruiken ze de megafoon van de moskee en gaan te voet rond in het dorp om anderen te waarschuwen. Wanneer de gezondheidswerkers toekomen is iedereen hier al verzameld”, vertelt Mamata Idé, verantwoordelijk voor de gezondheidspost van Alfaguey Belandé.
Mamata Idé werkt in haar eentje sinds de gezondheidspost in 2007 werd opgericht voor een bevolking van ruim 2000 inwoners. Een zware werklast, zeker tijdens het regenseizoen wanneer er volop malaria uitbreekt.
“Ik ben de enige gezondheidswerker die op deze post werkt maar ik krijg hulp van twee vroedvrouwen. Zonder de maandelijkse veldbezoeken zou ik het niet kunnen bolwerken. Hun ondersteuning versterkt ons team. Ze brengen materiaal mee zoals gas voor het koelkastje waarin onder meer mazelen vaccins worden bewaard. Als zij niet langskomen, moeten de mensen helemaal naar het gezondheidscentrum van Tanda lopen, dat is 24 kilometer heen en terug.”
Ook Oumarou Garba, burgemeester van een dorpje op het eiland Lété in het midden van de Niger Rivier ziet de zorgteams graag komen.
“Vroeger moesten we tot Gaya reizen voor medische hulp. Dat ligt 40km verder op het vasteland,” legt hij uit. “We deden dat met een huifkar getrokken door een ezel. Nu komen de medische teams tot op het eiland. Zieke mensen worden geholpen, zwangere vrouwen worden bijgestaan, de algemene gezondheid van mijn dorpsgenoten is er heel sterk op vooruitgegaan”
Gezondheidszorg in Niger
- 34% van de zwangere vrouwen gaat naar alle aanbevolen prenatale bezoeken (minstens 4).
- 39 % van de bevallingen wordt begeleid door medisch personeel.
- De moedersterfte bedraagt 462 sterfgevallen per 10.000 levendgeborenen. (België: 8).
- Het sterftecijfer voor kinderen jonger dan 5 jaar bedraagt 84,5 sterfgevallen per 1000 levendgeborenen (België: 3,8).
- 54% van de bevolking in Niger heeft toegang tot gezondheidszorg
Het project in cijfers
- Tussen januari 2019 en décember 2021 werden 32 veldbezoeken en mobiele teams georganiseerd.
- 8979 vrouwen ontvingen prenatale raadplegingen (4 bezoeken).
- 17 231 kinderen jonger dan één jaar kregen een zuigelingenconsultatie.
- 14 435 kinderen van 9 maanden oud werden ingeënt tegen mazelen.
- 9473 bevallingen werden medisch begeleid.
