De Europese Unie moet betrokken blijven in fragiele contexten
In een gezamenlijk geschreven artikel wijzen Jean Van Wetter, Managing Director van het Belgische ontwikkelingsagentschap Enabel, en Thorsten Schäfer-Gümbel, voorzitter van de raad van bestuur van GIZ, erop dat internationale ontwikkelingsorganisaties een essentiële rol spelen bij het ondersteunen van fragiele staten.
Crises, conflicten en oorlogen verspreiden zich snel in een wereld die onderling verbonden, steeds complexer en fragiel is. Nationale of zelfs continentale grenzen doen er niet meer toe. Nationale oplossingen zijn dus niet langer het antwoord op internationale uitdagingen. De Europese Unie heeft een speciale verantwoordelijkheid naar haar naburige continenten toe en moet een leidende rol hebben in de internationale samenwerking. Internationale samenwerking is onmisbaar om de belangrijkste uitdagingen aan te pakken waar de mensheid wereldwijd mee geconfronteerd is. Vrede, armoede, stabiliteit en veerkracht houden verband met elkaar en moeten op een alomvattende manier worden aangepakt.
In dat opzicht zijn de uitvoerende instanties van internationale samenwerking van essentieel belang om fragiele staten te ondersteunen en bij te dragen aan hun stabiliteit. Dit werk komt zowel Europese burgers als alle landen in nood ten goede. In deze onderling verbonden en steeds fragielere wereld kunnen we landen en regio’s buiten Europa niet uitsluiten. Een verdere toename van wereldwijde sociale, economische en ecologische crises en aanhoudende gewelddadige conflicten zal ons treffen. Dat soort hulp in fragiele contexten niet inschakelen heeft hoogstwaarschijnlijk als gevolg dat de kans op meer stabiliteit en vrede niet ten volle benut wordt.
Internationale ontwikkelingsorganisaties werken aan een breed scala van onderwerpen, waaronder degene die centraal zullen staan in de EU-beleidsdiscussies. Deze zijn bijvoorbeeld migratie, veiligheid, energie en milieutransitie. Een poging wagen om resultaten te bereiken op het gebied van bijvoorbeeld migratie of veiligheid zal niets opleveren indien de dimensies en oorzaken van fragiliteit ook niet aangepakt worden. Erger nog, deze poging zou averechts werken.
We beogen een maximale impact ten voordele van onze partners en EU-burgers. Daarom moeten we zorgvuldig programma’s ontwerpen die armoede terugdringen, veerkracht opbouwen tegen toekomstige crises en bijdragen aan vredesopbouw. Daarbij worden als fragiel beschouwd: drie kwart van de contexten waarin het Belgische ontwikkelingsagentschap Enabel werkt en twee derde van de contexten waarin de Duitse federale onderneming Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH werkt. De voorbije jaren hebben we aanzienlijke expertise opgebouwd in het werken in fragiele contexten en het aanpakken van oorzaken van fragiliteit. Deze gaan van crisispreventie tot sociale en economische rechtvaardigheid bevorderen en veerkracht in het licht van milieucrises ondersteunen. Internationale samenwerkingsorganisaties zijn sterke partners in deze complexe contexten.
Aangezien we in een steeds fragielere wereld leven, moet onze Europese verantwoordelijkheid ons ertoe aanzetten alert en geëngageerd te blijven en een constructieve rol te spelen op het internationale toneel en in multilaterale forums. Zo dragen we als Team Europa bij tot gemeenschappelijke en gedeelde oplossingen om fragiliteit aan te pakken. Daarom is het van cruciaal belang dat de nieuw gekozen leden van het Europees Parlement en de toekomstige Europese commissarissen de nodige politieke aandacht aan deze kwestie blijven besteden. Deze politieke aandacht moet gepaard gaan met toereikende financiering om actie in fragiele contexten te kunnen ondernemen. Deze financiering maakt directe humanitaire hulp of de (weder)opbouw van infrastructuur niet alleen mogelijk. Die moet ook context- en conflictgevoelige preventieve ontwikkelingsmaatregelen ondersteunen. Op die manier worden maatschappelijke en bestuursgerelateerde structuren en systemen versterkt om de overstap uit fragiliteit te maken. Duurzame vrede vereist internationale samenwerking en heeft de aandacht van Europa vandaag nodig.
Thorsten Schäfer-Gümbel, voorzitter van de raad van bestuur van de Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH
Jean Van Wetter, Managing Director van Enabel
